4. Richtlijnen voor vertalen

Het doel van deze handleiding is om de vertaler te helpen. Als eerste wordt het algemene proces uitgelegd hoe een vertaling technisch wordt uitgevoerd. Later wordt de vertaling uitgelegd voor een echt Engels .rst-document dat wordt vertaald naar het Nederlands. Tenslotte wordt een overzicht gegeven van de Rules of translation.

Notitie

Hoewel deze richtlijnen focussen op de documentatie van QGIS zijn de hieronder beschreven methoden en regels ook van toepassing op de toepassing QGIS en de vertaling van de website.

4.1. Proces van vertalen

Documentatie voor QGIS wordt geschreven in het Engels met bestanden .rst. Om vertalingen te kunnen verschaffen:

  1. Een vooraf gebouwd script maakt bestanden voor vertalingen, genaamd .po-bestanden, voor de Engelse taal in de map /QGIS-Documentation/locale/en.

  2. Deze “originelen” worden dan door het script gekopieerd naar de mappen locale voor andere talen.

  3. De zinnen in de .po-bestanden worden doorgestuurd naar het webplatform Transifex en beschikbaar gemaakt voor vertalers, die dan met het bewerkingsprogramma kunnen beginnen met het vertalen vanuit het Engels naar hun eigen taal.

  4. Aan het einde van de dag haalt een script alle gevalideerde vertalingen weer op

  5. Bij de volgende bouw van de documentatie (die tenminste één keer per dag wordt uitgevoerd), hergebruikt een script de zinnen om vertaalde uitvoer te maken

  6. Wanneer later een .rst-document wordt bijgewerkt, wordt een nieuw .po-bestand gemaakt in het Engelse gedeelte. De inhoud van dit nieuwe bestand zal worden samengevoegd met de reeds bestaande .po-bestanden voor elke taal. Dit betekent dat wanneer een nieuwe regel wordt toegevoegd aan een .rst-document dat al was vertaald, worden alleen de nieuwe/bijgewerkte zinnen toegevoegd aan het vertaalde .po-bestand en moeten worden vertaald. De hoeveelheid werk voor het bijwerken van vertalingen voor komende versies van QGIS zal redelijk klein zijn.

Notitie

Het proces hierboven is hetzelfde voor het vertalen van de website van QGIS, QGIS Desktop en QGIS Server. Het verschil met de toepassingen is dat in plaats van .po-bestanden, alle te vertalen tekenreeksen uit de bestanden .py, .cpp, .yaml en andere…, die de toepassingen vormen, worden doorgestuurd naar en opgehaald vanuit Transifex als één enkel bestand .ts.

Twee verschillende programma’s worden momenteel gebruikt voor het maken van de vertalingen in QGIS:

  • Het webplatform Transifex, de gemakkelijkste en aanbevolen manier om QGIS te vertalen, voert transparant het hierboven beschreven proces uit en verzamelt alle te vertalen teksten op één plaats voor de vertaler. Selecteer eenvoudigweg de bestanden die u wilt en begin met vertalen. Vertaalde bestanden worden op het platform opgeslagen totdat een andere uitgave wordt doorgevoerd.

  • Qt Linguist, een ontwikkelprogramma voor Qt, vereist dat de vertaler de .po (of .ts)-bestanden lokaal ophaalt vanuit de broncode, ze vertaalt en dan weer terugplaatst.

Onthoud dat, welk programma u ook kiest, de regels voor het vertalen hetzelfde zijn.

4.2. Vertalen van een bestand

We zullen de plug-in Heatmap gebruiken als voorbeeld om uit te leggen hoe het vertalen werkt. In dit voorbeeld zullen we het vertalen van Engels naar Nederlands, maar in de praktijk werkt het hetzelfde voor andere documenten in alle talen.

De bron van het document is hier te vinden:

QGIS-Documentation/source/docs/user_manual/plugins/plugins_heatmap.rst

Waarom koos ik dit document?

  1. Het bevat afbeeldingen, bijschriften, kopregels, verwijzingen en vervangingen.

  2. Ik schreef het, dus is het voor mij eenvoudiger om het te vertalen ;-)

Het bouwproces heeft het Engelse .po-bestand gemaakt dat hier kan worden gevonden:

QGIS-Documentation/locale/en/LC_MESSAGES/docs/user_manual/plugins/plugins_heatmap.po

Het equivalente Nederlandse .po-bestand (in principe een kopie) is hier te vinden:

QGIS-Documentation/locale/nl/LC_MESSAGES/docs/user_manual/plugins/plugins_heatmap.po

Naast dit bestand zult u een zeer klein .mo-bestand zien dat aangeeft dat het nog geen vertalingen bevat.

4.2.1. Vertalen in Transifex

Voor het vertalen met Transifex dient u:

  1. een account te maken op Transifex en deel te nemen aan het project QGIS.

  2. Als u eenmaal deel uitmaakt van een vertaalteam, klik dan op het overeenkomende project (in dit geval QGIS Documentation). Een lijst met beschikbare talen met hun verhouding van vertalingen wordt weergegeven.

    ../../_images/transifex_choose_language.png

    Fig. 4.20 Selecteer de taal voor de vertaling in het menu van Transifex

  3. Ga met de muis over uw taal en klik ofwel:

    • Resources weergeven: te vertalen .po-bestanden met hun verhouding voor de vertaling, aantal tekenreeksen en nog wat meer metadata wordt nu weergegeven.

    • of Vertalen: opent de interface voor het vertalen van alle beschikbare .po-bestanden

  4. Identificeer het bestand dat u zou willen vertalen (in ons geval zoeken we naar docs_user-manual_plugins_plugins-heatmap, het bestand voor de plug-in Heatmap) of enig ander nog niet voltooid bestand en klik er op: tekenreeksen worden geladen en u kunt de interface gebruiken om te filteren, vertalen, vertalingen voorstellen…

    Tip

    Voor de documentatie of de website zal klikken op de koppeling Repareer mij in de voettekst van een pagina brengt u direct naar zijn overeenkomende pagina voor vertalingen in Transifex.

  5. Alles wat u hoeft te doen is elke tekst te selecteren en te vertalen volgens de richtlijnen.

Voor meer informatie over het gebruiken van Transifex Web Editor, bekijk https://help.transifex.com/en/articles/6318216-translating-with-the-web-editor.

4.2.2. Vertalen in Qt Linguist

Met Qt Linguist dient u:

  1. haal handmatig het/de bestand(en) .po of .ts op. Dit kan door de bestanden te downloaden vanaf ofwel het platform Transifex of vanuit de map locale/$language in de opslagplaats voor de bron (in GitHub),

  2. verwerk de vertaling lokaal

  3. upload de aangepaste bestanden naar hun bronnen (Transifex of GitHub).

Hoewel het downloaden en uploaden van te vertalen bestanden kan worden uitgevoerd met Transifex, wordt het niet aanbevolen om dat proces te gebruiken. Omdat er geen systeem voor versies is op Transifex, zal het bestand dat u upload simpelweg het bestaande exemplaar vervangen en potentieel elke aanpassing overschrijven die in de tussenliggende tijd door anderen op het platform zijn gemaakt.

Wanneer u het bestand voor de eerste keer opent in Qt Linguist zult u het volgende dialoogvenster zien:

../../_images/linguist_choose_language.png

Fig. 4.21 Selecteer de taal voor de vertaling in het menu van Linguist

De doeltaal zou correct moeten zijn gevuld. De brontaal kan worden gelaten zoals het is met de taal POSIX en Country/Region op een willekeurig land.

Wanneer u op de knop OK drukt wordt Qt Linguist gevuld met zinnen en kunt u beginnen met vertalen, zie Fig. 4.22.

../../_images/linguist_menu.png

Fig. 4.22 Vertalen met behulp van het menu Linguist

In het menu ziet u de volgende knoppen die handig in het gebruik zijn.

  • linguist_done_next De knop Translation Done Next is de meest belangrijke knop. Als het item vertaald moet worden, voert u een tekst in in het tekstveld en drukt op deze knop. Als het item geen vertaling nodig heeft, laat dan het tekstveld voor de vertaling leeg en druk ook op deze knop om aan te geven dat het item voltooid is en dat u doorgaat met het volgende item.

  • linguist_previous De knop Goto Previous kan worden gebruikt om terug te gaan naar een eerder vertaald item.

  • linguist_next De knop Goto Next kan worden gebruikt om naar het volgende vertaalde item te gaan.

  • linguist_next_todo De knop Next Todo springt naar het eerste nog te vertalen item. Handig als het originele document is gewijzigd en alleen enkele nieuwe/gewijzigde zinnen moeten worden vertaald.

  • linguist_previous_todo De knop Previous Todo zoekt terug en springt naar het eerste nog te vertalen item dat het vindt.

Voor meer informatie over het gebruiken van Qt Linguist, bekijk https://doc.qt.io/qt-5/linguist-translators.html

Waarschuwing

Indien u inhoud wilt downloaden om te vertalen vanuit de opslagplaats voor de bron, doe dat dan nooit in de branch master. Voor vertalingen zijn altijd branches voor vertalingen beschikbaar, als een document in het Engels volledig is bijgewerkt voor een bepaalde versie. Als voorbeeld: voor het vertalen van de branch van de handleiding voor QGIS 2.8, moet u de branch manual_en_v2.8 gebruiken.

4.2.3. Vertalen van een handleiding

Nu beginnen we met het vertalen van de handleiding van de plug-in_heatmap!

Vertalen van de meeste zinnen is recht door zee. Gedurende deze sessie van vertalen zal ik aangeven welke delen (rst-argumenten) op een bijzondere manier dienen te worden vertaald.

Hieronder zien we een meer interessante zin om te vertalen:

The |heatmap| :sup:`Heatmap` plugin allows to create a heatmap from a
point vector map. A heatmap is a raster map showing the density or
magnitude of point related information. From the result "hotspots" can
easily be identified.

Deze zin bevat twee rst-argumenten:

  1. |heatmap| woorden tussen | zijn vervangingen en deze zouden nooit moeten worden vertaald! Dit zal worden vervangen door het pictogram van de plug-in Heatmap!

  2. :sup:`Heatmap`, het argument :sup: is een argument voor een superpositie en drukt de volgende tekst iets hoger af. Dit wordt gebruikt om de tekst van de pop-up weer te geven die verschijnt als u de muis boven het item op de werkbalk brengt en dit kan anders zijn als wanneer het in feite is vertaald in de toepassing QGIS. In het geval voor Nederlands is dat niet zo!

Alle andere platte tekst in deze zin kan worden vertaald!

Het volgende item voor vertaling bevat het argument :ref: dat over het algemeen wordt gebruikt om te verwijzen naar een ander gedeelte ergens in de handleiding! De tekst die volgt op een argument :ref: zou nooit moeten worden gewijzigd omdat het een unieke identificatie is!

First this core plugin needs to be activated using the Plugin Manager
(see Section :ref:`load_core_plugin`). After activation the heatmap icon
|heatmap| can be found in the Raster Toolbar.

In dit geval is “load_core_plugin” een unieke identificatie voor een verwijzing die is geplaatst vóór een rst-item dat een bijschrift heeft. Het argument ref zal worden vervangen door de tekst van de kopregel en een hyperlink worden. Wanneer de kopregel, waarnaar deze verwijzing verwijst, wordt vertaald, worden ook alle verwijzingen naar deze kopregel automatisch vertaald.

Het volgende item bevat de rst-tag :menuselection: gevolgd door de actueel weergegeven tekst in een menu in de toepassing QGIS, dit zou in de toepassing vertaald kunnen worden en zou daarom, als dat het geval is, moeten worden vertaald.

Select from menu :menuselection:`View --> Toolbars --> Raster` to activate
the Raster Toolbar when it is not yet activated.

In het hierboven vermelde item is “View –>” actueel vertaald als “Beeld –>” omdat dat de vertaling is die wordt gebruikt in de Nederlandstalige versie van de toepassing QGIS.

Een stukje verder komen we het volgende, wat lastig te vertalen, item tegen:

The |heatmap| :sup:`Heatmap` tool button starts the Dialog of the Heatmap
plugin (see :numref:`figure_heatmap_settings`).

Het bevat een verwijzing naar een afbeelding figure_heatmap_settings_ en, net als een verwijzing naar een gedeelte, zou ook deze verwijzing niet moeten worden gewijzigd!! De definitie van de verwijzing in het rst-document is niet opgenomen in het .po-bestand en kan daarom niet worden gewijzigd. Dit betekent dat de verwijzing naar afbeeldingen niet kan worden vertaald. Wanneer HTML wordt gemaakt zult u figure_heatmap_settings zien. Wanneer een PDF-document wordt gemaakt wordt figure_heatmap_settings_ vervangen door een nummer voor de afbeelding.

Het volgende item om te vertalen met attributen voor rst is het volgende item:

**Input Point dialog**: Provides a selection of loaded point vector maps.

Verwijder niet de sterretjes in de regel hierboven. Het zal de tekst die er tussen staat vet afdrukken. De tekst zelf is vaak tekst die is opgenomen in het dialoogvenster zelf en zou in de toepassing wel mogen worden vertaald.

Het volgende item om te vertalen bevat de rst-tag :guilabel:.

When the |checkbox| :guilabel:`Advanced` checkbox is checked it will
give access to additional advanced options.

De tekst Advanced van de tag guilabel zou zeer wel kunnen zijn vertaald in de toepassing QGIS en zal waarschijnlijk gewijzigd moeten worden!

Het volgende te vertalen item bevat ``airports``. De aanhalingstekens worden gebruikt om de grootte van het lettertype te wijzigen. In dit geval is het een letterlijke waarde en hoeft niet te worden vertaald.

For the following example, we will use the ``airports`` vector point
layer from the QGIS sample dataset (see :ref:`label_sampledata`).
Another excellent QGIS tutorial on making heatmaps can be found on
`https://www.qgistutorials.com
<https://www.qgistutorials.com/en/docs/creating_heatmaps.html>`_.

Dit item bevat ook een hyperlink met een URL en een externe weergave. De URL zou natuurlijk intact moeten blijven, u mag de externe tekst `https://www.qgistutorials.com die zichtbaar is voor de lezer, wijzigen. Verwijder nooit de underscore aan het einde van de hyperlink omdat die er een essentieel deel van uitmaakt!!

4.2.4. Samenvatting Regels voor vertalingen

  1. Wijzig nooit de tekst tussen twee tekens | zoals |bronze|, |checkbox|, |labels|, |selectString|, |addLayer| … Dit zijn speciale tags om afbeeldingen te vervangen

  2. Wijzig geen verwijzingen die beginnen met rollen zoals :ref:, :file:, :numref:, tenzij zij een titel bevatten. In dat geval kunt u de titel vertalen maar de koppeling ongewijzigd laten (d.i. de tekst tussen < en >)

    Tip

    Wanneer een titel beschikbaar is voor een verwijzing, zou Transifex een getal in de Engelse brontekst weer kunnen geven ter vervanging van een gedeelte van de koppeling. Klik op het getal in de brontekst om de koppeling naar de verwijzing toe te voegen naast de te vertalen titel.

  3. Wijzig geen verwijzingen die eindigen met een underscore, zoals figure_labels_1_

  4. Wijzig niet de URL in hyperlinks, maar u mag de externe weergave wijzigen. Laat de underscore aan het einde van de hyperlink staan, zonder aanvullende ruimte (>`_)

  5. Wijzig de tekst binnen de aanhalingstekens die volgen op de tags :sup:, :guilabel: en :menuselection:. Controleer of/hoe het vertaald is in de toepassing QGIS. Wijzig niet de tag zelf.

  6. Tekst tussen dubbele sterretjes en dubbele aanhalingstekens geven vaak waarden of veldnamen aan, soms moeten zij vertaald worden, soms niet.

  7. Zorg er voor om exact dezelfde (aantallen) speciale tekens van de brontekst te gebruiken, zoals `, ``, *, **, ::. Deze dragen bij aan het cosmetisch uiterlijk van de verschafte informatie

  8. Begin de tekst, die wordt omsloten door speciale tekens of tags, niet met een spatie

  9. Eindig de vertaalde tekenreeksen niet met een nieuwe alinea, anders zal de tekst niet worden vertaald bij het genereren van de HTML.

Volg de hierboven weergegeven regels en het vertaalde document zal er goed uitzien!

Neem voor vragen contact op met het QGIS Community Team of het QGIS Translation Team.